همه ما دوست داریم لبخندی زیبا و دندان‌هایی مرتب داشته باشیم. دندان‌های مرتب نه تنها باعث می‌شوند زیباتر به نظر برسیم، بلکه به سلامت دهان و دندان‌های ما هم کمک می‌کنند. یکی از راه‌های مرتب کردن دندان‌ها و اصلاح طرح لبخند، ارتودنسی است. اما ارتودنسی فقط گذاشتن بریس نیست، بلکه مراقبت‌های خاصی هم لازم دارد. مراقبت از دندان‌ها در طول ارتودنسی خیلی مهم است. اگر به خوبی از دندان‌هایتان مراقبت نکنید، ممکن است مشکلاتی مثل پوسیدگی دندان یا بیماری لثه برایتان پیش بیاید. در این مقاله می‌خواهیم در مورد مراقبت‌های پس از ارتودنسی و مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید صحبت کنیم. با خواندن این مقاله یاد می‌گیرید که چطور از دندان‌هایتان در طول ارتودنسی مراقبت کنید.
چرا مراقبت‌های پس از ارتودنسی مهم است؟
بعد از اینکه ارتودنسی‌تان تمام شد، کارتان تمام نشده! برای اینکه دندان‌هایتان در جای جدیدشان ثابت بمانند و لبخند زیبایی که به آن رسیده‌اید را حفظ کنید، باید به مراقبت‌های پس از ارتودنسی توجه ویژه‌ای داشته باشید. دندانپزشک شما معمولاً یک برنامه مراقبتی دقیق به شما می‌دهد که شامل مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان، و گاهی اوقات استفاده از رتینر است. با رعایت این مراقبت‌ها، دندان‌هایتان در جای خود محکم می‌شوند و از بروز مشکلات احتمالی مانند برگشت دندان‌ها جلوگیری می‌شود. اگر هرگونه سوالی در مورد مراقبت‌های پس از ارتودنسی داشتید، حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید.
مراقبت‌های پس از ارتودنسی شامل چه مراحلی می‌شود؟
مراقبت‌های درست و اصولی در طول درمان، نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان و حفظ نتایج آن دارد. در ادامه با مهم‌ترین مراحل مراقبت‌های پس از ارتودنسی آشنا میشویم.
مرحله اول؛ روزهای اول با ارتودنسی؛ چه انتظاری داشته باشیم؟
نصب ارتودنسی معمولاً با کمی درد و حساسیت همراه است. این حس طبیعی است و به زودی برطرف می‌شود. در روزهای اول، می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید یا دهان خود را با آب نمک گرم شستشو دهید تا درد و ناراحتی کاهش یابد. مراقبت‌های هفته اول مشابه روزهای اول است. بهتر است در این مدت، غذاهای نرم و ولرم مصرف کنید و از خوردن غذاهای سفت و چسبنده خودداری کنید. مسواک زدن منظم و دقیق دندان‌ها نیز بسیار مهم است.
مرحله دوم؛ اهمیت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی
بریس‌های ارتودنسی محیطی ایده‌آل برای تجمع باکتری‌ها و غذا هستند. به همین دلیل، رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با مسواک زدن دقیق و منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه مخصوص ارتودنسی می‌توانید از پوسیدگی دندان‌ها، بیماری لثه و بوی بد دهان جلوگیری کنید. بهتر است روزانه حداقل سه بار و هر بار به مدت دو دقیقه دندان‌هایتان را مسواک بزنید و از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان‌ها و زیر سیم‌های ارتودنسی استفاده کنید. همچنین، دهانشویه‌های مخصوص ارتودنسی می‌توانند به پاکسازی بهتر دهان کمک کنند. فراموش نکنید که پس از هر وعده غذایی، دهان خود را با آب بشویید تا ذرات غذا بین دندان‌ها باقی نماند.
نکات مهم برای حفظ بهداشت دهان در طول ارتودنسی:
- مسواک نرم: از مسواک نرم با سر کوچک استفاده کنید تا به همه قسمت‌های دهان دسترسی داشته باشید.
- خمیر دندان فلورایددار: استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند.
- نخ دندان مخصوص ارتودنسی: برای تمیز کردن زیر سیم‌ها و بین دندان‌ها از نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید.
- دهانشویه: دهانشویه‌های مخصوص ارتودنسی می‌توانند به پاکسازی بهتر دهان کمک کنند.
- مراجعات منظم: به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا سلامت دهان و دندان شما را بررسی کند.
مرحله سوم؛ ابزارهای ضروری برای بهداشت دهان در طول درمان ارتودنسی
برای داشتن دهانی سالم و تمیز در طول درمان ارتودنسی، استفاده از ابزارهای مخصوص اهمیت زیادی دارد. مسواک‌های مخصوص ارتودنسی با طراحی خاص خود به شما کمک می‌کنند تا به راحتی به تمام قسمت‌های اطراف براکت‌ها و سیم‌ها برسید و آن‌ها را به‌طور کامل تمیز کنید. همچنین، واترپیک (آب‌پاش دهان) با فشار آب، ذرات غذا و باکتری‌ها را از بین دندان‌ها و اطراف بریس‌ها خارج می‌کند. علاوه بر این، استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید، دهانشویه‌های مخصوص ارتودنسی و محلول‌های ضدعفونی‌کننده دهان، به حفظ سلامت دهان و دندان‌هایتان کمک کرده و از بروز مشکلات احتمالی مانند پوسیدگی و بیماری لثه جلوگیری می‌کند.
مرحله چهارم؛ رعایت توصیه‌های غذایی
در طول مراقبت‌های پس از ارتودنسی، نوع تغذیه شما نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان و حفظ سلامت دندان‌ها دارد. از خوردن غذاهای سفت و چسبنده مانند پفک، آدامس، ته دیگ و همچنین جویدن اجسام سخت مانند مداد یا ناخن به‌شدت خودداری کنید. این عادات می‌توانند به بریس‌ها آسیب رسانده و مدت زمان درمان را طولانی‌تر کنند. بهتر است غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سیب‌زمینی، ماست و میوه‌های پخته را جایگزین کنید. همچنین، جویدن آهسته و دقیق غذا به کاهش فشار روی بریس‌ها کمک می‌کند.
علاوه بر این، مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم، پتاسیم، ویتامین C و D برای سلامت دندان‌ها و استخوان‌ها بسیار مهم است. شیر، ماست، پنیر، سبزیجات برگ‌دار سبز و میوه‌های مرکبات از جمله منابع غنی این مواد مغذی هستند.
جدول غذایی مناسب
خوراکی‌ها و غذاهای مجاز | خوراکی‌ها و غذاهای ممنوع | دلیل ممنوعیت | جایگزین‌های مناسب |
سوپ، فرنی، شله زرد، پوره سیب زمینی، لوبیا پخته، ماکارونی و نودل، برنج، موز، ژله و دسرهای نرم، غذاهای دریایی بدون استخوان، نان نرم، شیر و ماست، سبزیجات پخته یا نرم | چیپس، پفک، آدامس، شکلات و آبنبات سفت، گز، سوهان، مربا، ذرت، پاپ کورن، بلال، آجیل و خشکبار، یخ، ته دیگ، نان‌های تست یا سفت، نوشابه، قهوه، غذاهای چرب، خوراکی‌های حاوی دانه‌های ریز | چسبندگی، سختی، دانه‌های ریز | چیپس میوه‌ای، ماست میوه‌ای، آبمیوه طبیعی، مغزهای آسیاب شده |
نان خشک، نان تست، نان باگت | سختی | نان تست نرم، نان تست سوخاری شده | |
میوه‌های خشک، کشمش | چسبندگی | میوه‌های تازه نرم |
مرحله پنجم؛ استفاده از بریس‌های مخصوص
خیلی از افراد هنگام ارتودنسی با حساسیت دندانی روبه‌رو می‌شوند. این حساسیت معمولاً به دلیل فشاری است که بریس‌ها به دندان‌ها وارد می‌کنند. برای کاهش این حساسیت، دندان‌پزشکان می‌توانند از بریس‌ها و براکت‌های خاصی استفاده کنند که فشار کمتری به دندان‌ها وارد می‌کنند و حساسیت را کاهش می‌دهند. اگر در طول درمان و فرایند مراقبت‌های پس از ارتودنسی ارتودنسی دچار حساسیت دندانی شدید، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید تا راه‌حل مناسبی برای این مشکل ارائه دهد.
مراقبت‌های لازم پس از اتمام دوره ارتودنسی
پس از پایان درمان ارتودنسی، دندان‌ها ممکن است تمایل داشته باشند به موقعیت قبلی خود بازگردند. به همین دلیل، برای تثبیت دندان‌ها در جایگاه جدید و حفظ سلامت دهان و دندان، رعایت مراقبت‌های پس از ارتودنسی اهمیت بسیاری دارد. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
استفاده از ریتینرها و نایت گارد
یکی از اصلی‌ترین اقدامات پس از ارتودنسی، استفاده مرتب از ریتینرها و محافظ‌های شبانه (نایت گارد) است. این ابزارها نقش مهمی در تثبیت موقعیت دندان‌ها و جلوگیری از بازگشت آن‌ها به حالت اولیه دارند. برای استفاده صحیح از ریتینرها، موارد زیر را رعایت کنید:
- مدت زمان استفاده: در 5 تا 6 ماه اول پس از ارتودنسی، نباید ریتینر را بیش از 12 ساعت از دهان خارج کنید.
- نگهداری مناسب: ریتینرها را همیشه در محفظه مخصوص خود نگهداری کنید تا از آسیب یا آلودگی آن‌ها جلوگیری شود.
- فعالیت‌های خاص: هنگام انجام ورزش‌های سنگین یا تفریحات آبی، ریتینر را از دهان خارج کنید.
- تمیز نگه‌داشتن ریتینر: به طور مرتب ریتینر را با آب ولرم، مسواک نرم و صابون تمیز کنید تا بهداشت آن حفظ شود.
مراجعه منظم به دندانپزشک متخصص
بعد از برداشتن دستگاه ارتودنسی، دندانپزشک زمان‌هایی را برای چکاپ‌های دوره‌ای شما مشخص می‌کند. این چکاپ‌ها معمولاً هر شش ماه یک‌بار انجام می‌شوند و برای بررسی سلامت دندان‌ها و اطمینان از ماندگاری نتایج درمان اهمیت دارند. بنابراین، حتماً طبق زمان‌بندی تعیین‌شده به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
مراقبت‌های ویژه هنگام ورزش در دوران ارتودنسی
ورزش کردن در طول درمان ارتودنسی نه تنها مانعی ندارد، بلکه برای حفظ سلامتی و تناسب اندام بسیار مفید است. با رعایت چند نکته ساده، می‌توانید به راحتی به فعالیت‌های ورزشی خود ادامه دهید.
مراقبت‌های پس از ارتودنسی حین ورزش
- ورزش‌های پر برخورد: از انجام ورزش‌هایی که احتمال ضربه به صورت در آن‌ها زیاد است مانند بوکس، کشتی و هاکی خودداری کنید.
- محافظ دهان: برای ورزش‌های تماسی، حتماً از محافظ دهان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. این محافظ‌ها از آسیب دیدن دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی در برابر ضربات جلوگیری می‌کنند.
- ریتینرهای مخصوص: در هنگام انجام ورزش‌های آبی مانند شنا، از ریتینرهای مخصوص استفاده کنید تا از گم شدن یا آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری شود.
- مراجعه به ارتودنتیست: در صورت بروز هرگونه آسیب به دستگاه ارتودنسی یا احساس درد در دندان‌ها، بلافاصله به ارتودنتیست خود مراجعه کنید.
با رعایت این نکات، می‌توانید از مزایای ورزش کردن در طول درمان ارتودنسی بهره‌مند شوید.
مراقبت‌های ویژه در ارتودنسی ثابت و لینگوال
مراقبت‌های پس از ارتودنسی ثابت و لینگوال بسیار شبیه به یکدیگر بوده و شامل مواردی است که در بخش مراقبت‌های کلی ارتودنسی به آن‌ها اشاره شد. با این حال، به دلیل قرارگیری بریس‌های لینگوال در پشت دندان‌ها، تمیز کردن دقیق‌تر دندان‌ها و بریس‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. توصیه می‌شود افراد تحت درمان با ارتودنسی لینگوال، با دقت بیشتری به بهداشت دهان و دندان خود توجه کنند تا از تجمع پلاک و جرم بین دندان‌ها و بریس‌ها جلوگیری شود. همچنین، با توجه به بالا بودن قیمت ارتودنسی لینگوال، رعایت دقیق مراقبت‌ها می‌تواند از بروز مشکلات احتمالی و هزینه‌های اضافی جلوگیری کند. هرچند محدودیت‌های غذایی در ارتودنسی لینگوال کمتر است، اما دندانپزشک شما دستورالعمل‌های غذایی دقیق‌تری را برای شما ارائه خواهد داد.
کلام پایانی
موفقیت درمان ارتودنسی و حفظ نتایج آن به شدت به مراقبت‌های دقیق بیمار بستگی دارد. این مراقبت‌های پس از ارتودنسی از انتخاب یک متخصص ارتودنسی ماهر آغاز شده و در طول درمان و پس از آن ادامه می‌یابد. رعایت بهداشت دهان و دندان، پرهیز از مصرف غذاهای سفت و چسبنده، مراجعه منظم به دندانپزشک و پیروی دقیق از توصیه‌های او، عواملی کلیدی در دستیابی به یک لبخند زیبا و سالم هستند. شما می‌توانید با مراجعه به کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر قادری بهترین روش درمانی را برای داشتن لبخندی زیبا انتخاب کنید.
| برای یادگیری نکات بیشتر درمانی و بهداشتی محتوای پیج اینستاگرام دکتر قادری مشاهده نمایید . |
