درباره نحوه پیشگیری از پوسیدگی دندان بیشتر بدانید
پوسیدگی زودهنگام دندان یک بیماری شایع است که منجر به تخریب مواد معدنی موجود در دندان‌های شیری و دائمی می‌شود. معمولا در مراحل اولیه به صورت یک لکه سفید یا تیره روی دندان ظاهر می‌شود. اما با پیشرفت آن و از بین رفتن بخش زیادی از مواد معدنی دندان، باعث ایجاد حفره یا سوراخ می‌شود. این مسئله زمینه نفوذ باکتری‌های دهان به بخش حساس و مرکزی دندان (پالپ دندان) را فراهم می‌کند که ممکن است منجر به دندان درد شود.
خوشبختانه با رویکردهای صحیح و رعایت بهداشت دهان و دندان، می‌توان از پوسیدگی اولیه دندان پیشگیری کرد و حتی کمک کرد تا به خودی خود بهبود پیدا کند. در این مقاله، نحوه ایجاد پوسیدگی، جلوگیری از آن و روش‌های موجود برای درمان آن را مورد بحث قرار خواهیم داد.
نحوه ایجاد پوسیدگی دندان
بهتر است بدانید که میلیون‌ها باکتری در دهان شما زندگی می‌کنند. این باکتری‌ها از قندهای موجود در غذا و نوشیدنی‌ها برای کسب انرژی استفاده می‌کنند و در قالب پلاک دندانی به دندان‌های شما می‌چسبند. وقتی قند به انرژی تبدیل می‌شود، باکتری‌ها اسید را به عنوان یک ماده زائد تولید می‌کنند.
این اسید کریستال‌های دندان را حل می‌کند و باعث از بین رفتن مواد معدنی و ضعیف شدن ساختار دندان می‌شود. بنابراین، هرچه مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های شیرین بیشتر باشد، باکتری‌ها اسید بیشتری تولید می‌کنند. این روند می‌تواند منجر به بروز علائم پوسیدگی دندان مانند لکه‌های سفید و ایجاد حفره روی مینا و عاج دندان شود.
اگرچه ترشح بزاق قند را از دهان خارج کرده و وارد معده می‌کند، مانع از آسیب اسید به دندان‌ها می‌شود، با باکتری‌ها مبارزه می‌کند و می‌تواند مراحل اولیه پوسیدگی دندان را با ترمیم مواد معدنی دندان بهبود بخشد. اما اگر میزان اثرگذاری اسید تولید شده توسط باکتری‌ها بیشتر از اثر محافظتی بزاق باشد، در هر صورت پوسیدگی دندان رخ می‌دهد. به همین دلیل است که برای جلوگیری از پوسیدگی زودهنگام دندان، در کنار تغذیه سالم، رعایت بهداشت و دندان نیز اهمیت زیادی دارد.
راهکارهایی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان
طبق نتایج تحقیقات انجام شده، حفظ بهداشت دهان و دندان هنوز بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی زودهنگام دندان و ایجاد حفره است. در این مورد توصیه می‌شود:
- سعی کنید دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. بهتر است بعد از هر وعده غذایی، از خمیر دندان حاوی فلوراید برای مسواک زدن استفاده کنید. فلوراید از دندان‌ها در برابر اسید محافظت می‌کند. برای تمیز کردن بین دندان‌ها، از نخ دندان استفاده کنید. این کار کمک می‌کند تا از تمیز کردن مناطقی از دندان که مسواک به آنها دسترسی ندارد، غافل نشوید.
- از دهانشویه استفاده کنید. معمولا اگر دندانپزشک احساس کند که خطر ابتلا به پوسیدگی در شما زیاد است، استفاده از دهانشویه‌های حاوی فلوراید یا دهانشویه‌های ضد عفونی‌کننده حاوی کلرهگزیدین برای کاهش باکتری‌های مضر را توصیه می‌کند. البته استفاده از دهانشویه، برای کودکان کمتر از 6 سال توصیه نمی‌شود. زیرا خطر بلعیدن آن وجود دارد.
- به طور منظم هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک خود مراجعه کنید. مطمئنا تمیز کردن حرفه‌ای دندان‌ها، جرم‌گیری و معاینات منظم، می‌توانند به جلوگیری از پوسیدگی و تشخیص زودهنگام آن کمک کنند.
مشاوره با متخصصان دندانپزشکی در مرکز ایمپلنت دندان دکتر مرتضی قادری
درمان‌های دندانپزشکی امروزه به یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان‌ها تبدیل شده است. اما برای انتخاب بهترین روش و درمان مناسب برای مشکلات دندانی خود، نیاز به مشاوره با متخصصان دندانپزشکی دارید.
دکتر مرتضی قادری و تیم متخصص و با تجربه‌ی مرکز ایمپلنت دندان، آماده‌اند تا به شما کمک کنند تا بهترین تصمیم را بگیرید و درمان مناسب برای شما راه‌اندازی شود.
اهمیت مشاوره با متخصصان دندانپزشکی در مرکز ایمپلنت دندان دکتر مرتضی قادری به دلایل زیر است:
1. تشخیص صحیح مشکلات: مشاوره با یک متخصص دندانپزشکی به شما کمک می‌کند تا مشکلات دندانی خود را به درستی تشخیص دهید. این امر بسیار حائز اهمیت است زیرا تشخیص صحیح مشکلات، قدم اول در راه درمان صحیح است.
2. اطلاعات درمانی: متخصصان دندانپزشکی با تجربه، شما را از روش‌ها و درمان‌های مختلف آگاه می‌سازند و به شما کمک می‌کنند تا بهترین روش درمان برای شما را انتخاب کنید.
3. راهنمایی‌های پس از درمان: پس از انجام درمان، مشاوره با یک متخصص دندانپزشکی به شما کمک می‌کند تا بدانید چگونه باید پس از درمان به دندان‌های خود مراقبت کنید و از آنها حفاظت کنید.
4. اطمینان و آرامش: با مشاوره با یک متخصص دندانپزشکی، شما اطمینان خاطر بیشتری خواهید داشت و به آرامش بیشتری خواهید رسید زیرا خواهید دانست که در دستان صحیح هستید.
به عنوان یک مرکز پیشرو در حوزه‌ی ایمپلنت دندان، دکتر مرتضی قادری و تیم متخصص و با تجربه‌ی مرکز ایمپلنت دندان، آماده‌اند تا به شما کمک کنند تا بهترین تصمیم را بگیرید و درمان مناسب برای شما راه‌اندازی شود.
بنابراین، اگر شما نیاز به مشاوره یا درمان دندانی دارید، بهترین انتخاب برای شما مرکز ایمپلنت دندان دکتر مرتضی قادری است. از این جهت، می‌توانید با ما تماس بگیرید و یا وقت ملاقات خود را برای مشاوره و درمان در مرکز ایمپلنت دندان دکتر مرتضی قادری تعیین کنید.
از سایر راهکارها برای پیشگیری از پوسیدگی دندان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غذاهای سالم بخورید. از خوردن غذاهای چسبناک و بیش از حد شیرین خودداری کنید یا بلافاصله پس از خوردن آنها مسواک بزنید. زیرا برای مدت طولانی در شیارها دندان گیر می‌کنند. مواد غذایی مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه جریان بزاق را افزایش می‌دهند و آب، چای کم‌رنگ و آدامس‌های بدون قند به حذف ذرات غذا از روی دندان کمک می‌کنند. به صورت متعادل از آنها استفاده کنید. زیرا زایلیتول که اغلب در آدامس‌های بدون قند یا آب‌نبات‌های بدون قند یافت می‌شود، در صورت مصرف زیاد ممکن است باعث ایجاد نفخ یا اسهال شود.
- بین وعده‌های غذایی از خوردن میان وعده‌های شیرین پرهیز کنید. هر زمان که نوشیدنی‌هایی غیر از آب می‌نوشید، به باکتری‌های دهان خود کمک می‌کنید اسیدهایی ایجاد کنند که مینای دندان را از بین می‌برند. پس اگر در طول روز میان وعده یا نوشیدنی‌های شیرین زیاد می‌خورید، دندان‌های شما دائما مورد حمله قرار می‌گیرند. مراقب قندهای پنهان در میان وعده‌ها، غلات و سایر محصولات بسته‌بندی شده باشید.
- سعی کنید روزانه مقداری آب لوله‌کشی بنوشید. زیرا حاوی ماده معدنی فلوراید است که می‌تواند پوسیدگی دندان را تا حد زیادی کاهش دهد. پس اگر فقط آب بطری بدون فلوراید بنوشید، مزایای فلوراید را از دست خواهید داد.
- فلوراید تراپی را در نظر بگیرید. دندانپزشک شما ممکن است برای شما یا کودکتان، انجام این روش را در نظر بگیرد. به خصوص اگر فلوراید کافی از طریق آب آشامیدنی و سایر منابع دریافت نمی‌کنید. در این روش، برای مدت مشخصی ژل حاوی فلوراید روی دندان‌ها اعمال و پس از مدت مشخصی پاک می‌شود.
- در صورت توصیه دندانپزشک، از سیلانت دندان استفاده کنید. فیشور سیلانت یک پوشش پلاستیکی محافظ است که روی سطح دندان‌های عقبی اعمال می‌شود. بدین شکل، می‌تواند شیارها و شکاف‌هایی که تمایل به جمع شدن غذا روی خود دارند را ببندد و از مینای دندان در برابر پلاک و اسید باکتری‌ها محافظت کند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، استفاده از سیلانت را برای همه کودکان در سن مدرسه توصیه می‌کند. اگرچه این پوشش ممکن است قبل از نیاز به تعویض چندین سال دوام بیاورد، اما باید مرتبا توسط دندانپزشک چک شوند.
- از ریختن نوشیدنی‌های شیرین (مثل آبمیوه یا نوشابه) در بطری نوزادان یا فنجان‌های کودکان نوپا خودداری کنید. حتی استفاده از شیشه شیر نیز می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌های نوزاد شود. به ویژه اگر نوزاد عادت کند در طول شب به کمک آن شیر بنوشد. زیرا در این شرایط قندهای شیر راحت‌تر روی دندان‌ها رسوب می‌کنند. به همین دلیل است که توصیه می‌شود هر بار بعد از شیر خوردن نوزاد یا کودک، دندان‌های او را با یک پارچه مرطوب تمیز کنید.
- اگر غذا یا نوشیدنی شیرین می‌خورید اما نمی‌توانید بلافاصله دندان‌های خود را مسواک بزنید، با آب دهان خود را بشویید. این کار به شستن قندها از روی دندان‌ها کمک می‌کند.
ترشح مداوم بزاق برای محافظت از دندان‌ها در برابر پوسیدگی بسیار مهم است. توصیه می‌کنیم روزانه 6 تا 8 لیوان مایعات و آب بنوشید. زیرا کم آبی می‌تواند میزان بزاق را کاهش دهد. همچنین از مصرف زیاد قهوه، چای، شکلات و نوشابه پرهیز کنید. چراکه کافئین موجود در آنها می‌تواند سطح مایعات بدن مانند بزاق را کاهش دهد.
علاوه بر توجه به نکات ذکر شده، اگر حفره‌ای دارید که باید پر شود، برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی دندان درمان آن را به تاخیر نیاندازید. در ادامه به این مسئله خواهیم پرداخت.
نحوه درمان پوسیدگی دندان
لازم است بدانید که پوسیدگی زودرس دندان قابل برگشت است. ترشح بزاق دهان می‌تواند مواد معدنی را روی سطح دندان برگرداند و بهبود رژیم غذایی و رعایت بهداشت دهان و دندان تفاوت بزرگی در این وضعیت ایجاد می‌کند. همچنین دندانپزشک شما می‌تواند نواحی اولیه پوسیدگی دندان را با فلوراید یا سایر محصولات درمان کند.
به همین دلیل، مراجعه منظم به دندانپزشک (هر 6 تا 12 ماه یکبار) مهم است تا بتوان پوسیدگی را در مراحل اولیه شناسایی و از پر کردن زودهنگام دندان جلوگیری کرد. معمولا دندانپزشک برای تشخیص دقیق پوسیدگی، از تصاویر اشعه ایکس دهان و دندان استفاده می‌کند. زیرا ممکن است پوسیدگی در مناطقی رخ دهد که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند.
هنگامی‌که پوسیدگی بدتر می‌شود، ممکن است سوراخی در دیواره دندان ایجاد شود و در اثر عفونی شدن پالپ دندان نیاز به پر کردن باشد. در این شرایط، دندانپزشک شما قسمت آسیب‌دیده دندان را برمی‌دارد و دندان را با مواد پرکننده مانند آمالگام یا کامپوزیت ترمیم می‌کند. انجام این کار در اسرع وقت بسیار مهم است، زیرا هر چه درمان پوسیدگی به تاخیر بیافتد، بیشتر به داخل دندان گسترش می‌یابد. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع به حفظ استحکام دندان کمک می‌کند و از آسیب رساندن باکتری‌ها به مرکز آن (پالپ) جلوگیری می‌کند.
با پیشرفت پوسیدگی دندان، افراد اغلب نسبت به خوردن غذاها و نوشیدنی‌های شیرین، سرد یا گرم حساسیت نشان می‌دهند. اگر شما نیز در چنین وضعیتی هستید، در اسرع وقت با دندانپزشک خود صحبت کنید تا پوسیدگی درمان شود.
اگر دندان شما درد می‌کند، ممکن است پوسیدگی به مرکز دندان و عصب داخل آن رسیده باشد. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، ممکن است نیاز به عصب کشی و درمان ریشه برای نجات دندان آسیب‌دیده و جلوگیری از کشیدن زودرس آن باشد.
بهتر است بدانید که پر کردن یک دندان، مانع از ایجاد پوسیدگی سایر دندان‌ها نمی‌شود. پس اگر دندانپزشک شما اخیرا پوسیدگی اولیه را تشخیص داده است، روی کارهایی تمرکز کنید که می‌توانید برای جلوگیری از پوسیدگی بیشتر در آینده انجام دهید.
سخن آخر
بنابراین، تغذیه سالم، مسواک زدن روزانه، نخ دندان کشیدن، فلوراید تراپی و مراجعه منظم به دندانپزشک، همگی می‌توانند به پیشگیری یا حتی معکوس کردن روند پوسیدگی دندان کمک کنند. مطمئنا مشورت با یک دندانپزشک متخصص، اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه در اختیار شما خواهد گذاشت.
برایدیدن نمونه کارها و روزمرگی های کلینیک صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید
