ایمپلنت دندان، به عنوان یکی از پیشرفتهترین روشهای جایگزینی دندانهای از دست رفته، تحولی عظیم در دندانپزشکی ایجاد کرده است. موفقیت بلندمدت ایمپلنتها به طور مستقیم به انتخاب مواد سازنده آنها مرتبط است. این مواد باید با بافتهای بدن سازگاری داشته باشند، استحکام کافی برای تحمل نیروهای جویدنی را دارا باشند و در عین حال ظاهری طبیعی و زیبا ایجاد کنند. در این مقاله، به بررسی مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان، ویژگیهای آنها و عوامل مؤثر در انتخاب بهترین ماده برای هر بیمار خواهیم پرداخت.
ساختار ایمپلنت دندان چگونه است؟
ساختار ایمپلنت دندان به طور کلی از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
پایه (Fixture): این بخش درون فک قرار میگیرد و از مواد مقاوم مانند تیتانیوم ساخته میشود. اصلیترین بخش همین قسمت بوده و اصلی ترین بخش مربوط به مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان را شکل میدهد. پایه ایمپلنت مانند ریشه دندان عمل کرده و به استخوان فک متصل میشود. این قسمت در واقع قسمتی است که در فرآیند کاشت ایمپلنت در فک قرار میگیرد و با گذشت زمان به استخوان جوش میخورد.
اباتمنت (Abutment): این قطعه به صورت اتصالدهنده بین پایه و تاج دندان عمل میکند. اباتمنت بر روی پایه ایمپلنت قرار میگیرد و از آن برای اتصال تاج دندان استفاده میشود.
تاج دندان (Crown): تاج ایمپلنت دندان در واقع قسمتی است که شبیه به دندان طبیعی بوده و ظاهر و عملکرد دندان را بازسازی میکند. این قسمت معمولاً از مواد با کیفیت مانند سرامیک یا ترکیبی از سرامیک و فلز ساخته میشود تا شبیه به دندان طبیعی باشد.
با این سه بخش، ایمپلنت دندان عملکردی مشابه دندان طبیعی دارد و میتواند جایگزین دندانهای از دست رفته شود. در ادامه به این سوال که مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان چیست، پاسخ خواهیم داد.
مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان از مواد مختلفی ساخته میشود که هر کدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. مواد تشکیل دهنده ایمپلنت از دو ماده اصلی تیتانیوم و زیرکونیوم تشکیل شده که در ادامه با ویژگیهای هر کدام آشنا میشویم.
تیتانیوم در ایمپلنت دندان
یکی از مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان تیتانیوم است. تیتانیوم یک فلز بسیار قوی و سبک بوده که به دلیل سازگاری فوقالعاده با بافتهای بدن، به طور گسترده در ساخت ایمپلنت دندان استفاده میشود. این فلز به دلیل دارا بودن خاصیت زیستسازگاری، باعث ایجاد واکنشهای آلرژیک یا پسزدن توسط بدن نمیشود. زمانی که ایمپلنت تیتانیومی در استخوان فک قرار میگیرد، یک لایه بسیار قوی بین ایمپلنت و استخوان ایجاد میشود که به آن استخوانسازی میگویند. این پیوند محکم باعث میشود ایمپلنت به خوبی در جای خود ثابت شده و عملکردی مشابه دندان طبیعی داشته باشد. از مزایای دیگر ایمپلنتهای تیتانیومی میتوان به طول عمر بالا، مقاومت در برابر خوردگی و هزینه مناسب اشاره کرد.
مزایای ایمپلنت تیتانیومی چیست؟
در ادامه، به برخی از مهمترین مزایای این نوع ایمپلنتها اشاره میشود:
- سازگاری با بدن: تیتانیوم یکی از زیستسازگارترین فلزات است و با بافتهای بدن به خوبی سازگار میشود. این ویژگی باعث میشود که بدن ایمپلنت تیتانیومی را به عنوان یک جسم خارجی تشخیص ندهد و واکنشهای آلرژیک یا پسزدن ایجاد نکند.
- استحکام بالا: تیتانیوم فلزی بسیار قوی و بادوام است و در برابر فشار جویدن و سایش مقاوم است. این ویژگی باعث میشود که ایمپلنتهای تیتانیومی عمر طولانیتری داشته باشند.
- استخوانسازی: یکی از مهمترین ویژگیهای تیتانیوم، توانایی آن در ایجاد پیوندی قوی با استخوان فک است. این فرآیند که استخوانسازی نامیده میشود، باعث میشود ایمپلنت به طور محکم در جای خود ثابت شود و عملکردی مشابه دندان طبیعی داشته باشد.
- مقاومت در برابر خوردگی: تیتانیوم در برابر خوردگی بسیار مقاوم است و در محیط دهان دچار زنگزدگی یا تغییر رنگ نمیشود.
- وزن سبک: تیتانیوم فلزی سبک است و استفاده از آن در ایمپلنت باعث سنگینی دندان مصنوعی نمیشود.
- طول عمر بالا: با مراقبت مناسب، ایمپلنتهای تیتانیومی میتوانند تا پایان عمر فرد کارایی خود را حفظ کنند.
- هزینه مناسب: نسبت به برخی از مواد دیگر مانند زیرکونیوم، هزینه ایمپلنتهای تیتانیومی مناسبتر است.
زیرکونیا در ایمپلنت دندان
یکی دیگر مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان زیرکونیا نام دارد. زیرکونیا یک ماده سرامیکی بسیار قوی و زیستسازگار بوده که در سالهای اخیر به عنوان جایگزینی برای تیتانیوم در ساخت ایمپلنت دندان مورد توجه قرار گرفته است. ایمپلنتهای زیرکونیومی به دلیل رنگ سفید و طبیعیشان، ظاهری بسیار زیبا و شبیه به دندانهای طبیعی دارند و برای افرادی که به زیبایی لبخند خود اهمیت میدهند، گزینه بسیار مناسبی هستند. علاوه بر زیبایی، زیرکونیوم باعث ایجاد حساسیت و آلرژی نمیشود و به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش، طول عمر بیشتری نسبت به برخی از مواد دیگر دارد. با این حال، هزینه ایمپلنتهای زیرکونیومی معمولاً بیشتر از ایمپلنتهای تیتانیومی است.
مزایای ایمپلنت زیرکونیایی چیست؟
- زیبایی بینظیر: یکی از بزرگترین مزایای ایمپلنتهای زیرکونیومی، ظاهر بسیار طبیعی و زیبای آنها است. زیرکونیوم مادهای سفید و شفاف است که به دندانهای طبیعی شباهت بسیار زیادی دارد. به همین دلیل، ایمپلنتهای زیرکونیومی لبخندی زیبا و طبیعی به شما هدیه میدهند.
- سازگاری با بافتهای بدن: زیرکونیوم یک ماده زیستسازگار است و با بافتهای بدن به خوبی سازگار میشود. این ویژگی باعث میشود که بدن ایمپلنت زیرکونیومی را به عنوان یک جسم خارجی تشخیص ندهد و واکنشهای آلرژیک یا پسزدن ایجاد نکند.
- استحکام بالا: زیرکونیوم مادهای بسیار سخت و مقاوم است و در برابر شکستگی و سایش بسیار مقاوم است. به همین دلیل، ایمپلنتهای زیرکونیومی طول عمر بالایی دارند.
- بدون فلز بودن: ایمپلنتهای زیرکونیومی برخلاف ایمپلنتهای تیتانیومی، فلزی نیستند. به همین دلیل، افرادی که به فلزات حساسیت دارند یا از ظاهر فلزی ایمپلنت ناراضی هستند، میتوانند از ایمپلنتهای زیرکونیومی استفاده کنند.
- مقاومت در برابر تغییر رنگ: ایمپلنتهای زیرکونیومی در برابر تغییر رنگ بسیار مقاوم هستند و با گذشت زمان تغییر رنگ نمیدهند.
- حفظ بهداشت دهان: سطح صاف و صیقلی ایمپلنتهای زیرکونیومی باعث میشود که باکتریها کمتر به آن بچسبند و تمیز کردن آنها آسانتر باشد.
تفاوت ایمپلنت تیتانیومی و زیرکونیومی
ایمپلنتهای دندانی از جمله روشهای موثر برای جایگزینی دندانهای از دست رفته هستند. دو نوع رایج ایمپلنت، تیتانیومی و زیرکونیومی هستند که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی تفاوتهای این دو نوع ایمپلنت میپردازیم:
جنس
ایمپلنتهای تیتانیومی از جنس فلز تیتانیوم ساخته میشوند. تیتانیوم یک فلز بسیار قوی و سبک است که به دلیل سازگاری بالا با بافتهای بدن، در حوزه پزشکی و دندانپزشکی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. از طرفی دیگر ایمپلنتهای زیرکونیومی از جنس سرامیک ساخته شدهاند. زیرکونیوم مادهای بسیار مقاوم و زیستسازگار است که در ساخت انواع پروتزهای دندانی از جمله ایمپلنت استفاده میشود.
ظاهر
ایمپلنتهای تیتانیومی به دلیل جنس فلزی خود، ظاهری فلزی دارند. در صورتی که لثهها نازک باشند، ممکن است لبه فلزی ایمپلنت از زیر لثه قابل مشاهده باشد. ولی ایمپلنتهای زیرکونیومی ظاهری کاملا شبیه به دندانهای طبیعی دارند. رنگ سفید و شفاف زیرکونیوم باعث میشود که ایمپلنت زیرکونیومی به طور کامل با دندانهای طبیعی همرنگ شود.
سازگاری با بدن
تیتانیوم به دلیل زیستسازگاری بالا، به خوبی با بافتهای بدن سازگار میشود. این ویژگی باعث میشود که بدن ایمپلنت تیتانیومی را به عنوان یک جسم خارجی تشخیص ندهد و واکنشهای آلرژیک ایجاد نکند. زیرکونیوم نیز مانند تیتانیوم، زیستسازگار است و با بافتهای بدن سازگاری بسیار خوبی دارد. همچنین، زیرکونیوم احتمال ایجاد حساسیت را کاهش میدهد.
استحکام
ایمپلنتهای تیتانیومی بسیار قوی و مقاوم هستند و در برابر فشار جویدن و سایش بسیار مقاومند. زیرکونیوم نیز مادهای بسیار مقاوم است و در برابر شکستگی و سایش مقاومت خوبی دارد. با این حال، به طور کلی، تیتانیوم استحکام بیشتری نسبت به زیرکونیوم دارد.
هزینه
ایمپلنتهای تیتانیومی به دلیل فراوانی و هزینه تولید کمتر، نسبت به ایمپلنتهای زیرکونیومی هزینه کمتری دارند. اما ایمپلنتهای زیرکونیومی به دلیل فرآیند تولید پیچیدهتر و مواد اولیه گرانتر، هزینه بالاتری نسبت به ایمپلنتهای تیتانیومی دارند.
در نهایت، انتخاب بین ایمپلنت تیتانیومی و زیرکونیومی به عوامل مختلفی مانند بودجه، نیازهای زیبایی، حساسیت به فلزات و توصیه دندانپزشک بستگی دارد. هر دو نوع ایمپلنت مزایا و معایب خاص خود را دارند و متخصص ایمپلنت با توجه به شرایط بیمار، بهترین گزینه را برای او انتخاب خواهد کرد.
بهترین ایمپلنتهای دنیا از چه جنسی تشکیل شدهاند؟
در ادامه با بهترین برندهای تولید کننده ایمپلنت و جنس و کیفیت آنها بیشتر آشنا خواهیم شد.
اشترومن
اشترومن (Straumann) یکی از معتبرترین برندهای ایمپلنت در جهان است که با سابقه طولانی و تحقیقات گسترده، محصولات باکیفیتی تولید میکند. این برند تنوع زیادی در ایمپلنتها دارد و گزینههای مختلفی را برای شرایط دهانی متفاوت ارائه میدهد. ایمپلنتهای اشترومن عمدتاً از تیتانیوم خالص یا آلیاژهای تیتانیوم با خلوص بالا ساخته میشوند و به دلیل استفاده از مواد اولیه باکیفیت و فناوری پیشرفته، از استحکام و دوام بسیار بالایی برخوردار هستند.
Sic
Sicیکی از برندهای مطرح در حوزه تولید ایمپلنتهای دندانی است که به دلیل سابقه خوب و تنوع محصولات خود شناخته شده است. این برند انواع مختلف ایمپلنت و تجهیزات مرتبط را ارائه میدهد که عمدتاً از تیتانیوم خالص ساخته میشوند. ایمپلنتهای Sic به دلیل کیفیت ساخت بالا و قیمت مناسب، به گزینهای محبوب در میان دندانپزشکان و بیماران تبدیل شدهاند.
Osstem
Osstem یک برند کرهای است که در سالهای اخیر با پیشرفت چشمگیر خود به یکی از برندهای معتبر در زمینه ایمپلنت دندان تبدیل شده است. Osstem طیف وسیعی از ایمپلنتها را با طراحیهای مختلف و متنوع ارائه میدهد و مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان این برند عمدتاً از تیتانیوم خالص ساخته میشوند.
نئودنت
ایمپلنتهای نئودنت متعلق به کشور سوئیس بوده و عمدتاً از جنس تیتانیوم خالص یا آلیاژهای تیتانیوم با خلوص بالا ساخته میشوند که این امر باعث سازگاری بالای آنها با بافت استخوانی و ایجاد پیوند محکم بین ایمپلنت و استخوان فک میشود.
کلام پایانی
در این مقاله به طور جامع به مواد تشکیل دهنده ایمپلنت دندان پرداختیم. به طور خلاصه گفتیم که ایمپلنت دندان معمولاً از دو ماده اصلی ساخته میشود: تیتانیوم و زیرکونیا. تیتانیوم به دلیل استحکام بالا و سازگاری بینظیر با بدن، برای پایه ایمپلنتها استفاده میشود. زیرکونیا نیز برای تاج دندان به کار میرود، چرا که ظاهر طبیعیتری دارد و مقاوم به تغییر رنگ است. هر دو ماده به دلیل ویژگیهای خاص خود، انتخابهای محبوبی در ساخت ایمپلنتهای دندان هستند.
برای یادگیری نکات بیشتر درمانی و بهداشتی محتوای پیج اینستاگرام دکتر قادری مشاهده نمایید . |