یک راهنمای کامل و دقیق درباره نکروز دندان
نکروز دندان یا مرگ دندان / شاید برای شما هم پیش آمده باشد که برای معاینه دورهای دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه کنید و متوجه شوید با اینکه هیچ درد و ناراحتی احساس نکردهاید، عصب دندانتان از بین رفته است. این حالت به دلیل نکروز دندان یا مرگ دندان اتفاق میافتد. در این مطلب قصد داریم اطلاعات دقیقی درباره نکروز یا مرگ دندان در اختیار شما قرار دهیم. تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
نکروز دندان چیست؟
دندان سه لایه اصلی به نامهای مینا، عاج و پالپ دارد. در قسمت پالپ دندان، رگهای خونی، عصب و بافت همبند وجود دارد؛ با مرگ عصبها دندان هم از بین میرود و به اصطلاح نکروز میشود. در واقع پالپ تنها قسمت زنده دندان است که با مرگ آن دیگر گردش خون داخل دندان برقرار نیست.
لازم است بدانید به عصب مرده داخل دندان پالپ نکروزی گفته میشود. وقتی دندان در حالت نکروز قرار میگیرد، دندانپزشک درباره اینکه دندان را بکشد یا آن را عصبکشی کند، تصمیم میگیرد و مسئله را با بیمار مطرح میکند.
علائم نکروز دندان کدام است؟
هر عارضه که به سلامتی آسیب بزند، نشانههایی دارد. مهمترین نشانههای ایجاد نکروز در دندان شامل موارد زیر است:
- درد دندان
شایعترین علامت نکروز و مرگ دندان، درد است. میزان درد ناشی از مرگ دندان، ممکن است خفیف یا شدید باشد. البته میزان درد و ناراحتی به مرگ عصب یا عفونت هم ارتباط دارد؛ یعنی در صورتی که دندان عفونی شود، میزان درد و ناراحتی هم شدت مییابد. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که وقتی دندان نکروز میشود، چطور ممکن است فرد احساس درد و ناراحتی کند.
بهتر است بدانید بخش بیرونی دندان که غشای پریودنتال نام دارد، درد را احساس میکند. زیرا عصب از بین رفته یا چرک و عفونت دندان روی هم جمع میشوند و به غشای پریودنتال فشار وارد میکنند، در نتیجه بیمار احساس درد میکند.
- تغییر رنگ دندان
علامت دیگر مرگ دندان، تغییر رنگ دندان است. ایجاد نکروز موجب تیرهتر شدن یا زردی دندان میشود. حتی در برخی از موارد ممکن است رنگ دندان متمایل به خاکستری یا سیاه شود. دلیل تغییر رنگ دندان هنگام نکروز این است که سلولهای قرمز خون از بین میرود و رنگ دندانها تغییر میکند.
سایر علائم نکروز دندان شامل موارد زیر است:
- ایجاد طعم و مزه بد در دهان
- بوی نامطبوع دهان
- تورم لثه
- ایجاد جوش روی لثه
دلیل ایجاد نکروز دندان چیست؟
پیش از این هم گفتیم نکروز به دلیل پیشرفت عفونت ایجاد میشود و منجر به از بین رفتن عصب دندان میشود. حالا نوبت به این میرسد که بدانیم چه عواملی در تشدید نکروز دندان تاثیر میگذارند و آن را از بین میبرند.
پوسیدگی دندان
یکی از عوامل مهمی که در ایجاد نکروز دندان تاثیر میگذارد، پوسیدگی دندان است. وقتی بهداشت دهان و دندان را رعایت نمیکنید و دندانها در معرض میکروارگانیسمها قرار میگیرند، در سطح آنها حفرههایی ایجاد میشود که در نهایت منجر به نکروز میشود.
از طرف دیگر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث میشود روی دندانها جرم بگیرد. پلاکهایی که در لایه خارجی دندان ایجاد میشود، به مرور زمان مینای دندان را ضعیف میکند و باعث میشود میکروارگانیسمها به سهولت به پالت و بخشهای داخلی دندان دسترسی داشته باشند.
البته نکته مهمی که باید توجه داشته باشید این است که اغلب افراد انتظار دارند بعد از گسترش پوسیدگی دندان، درد و ناراحتی زیادی احساس کنند، سپس عصب دندان از بین برود. اما گاهی اوقات پوسیدگی به قدری پیشرفت میکند که بدن فرصت نمیکند با درد به ما هشدار دهد.
در واقع وقتی پوسیدگی گسترش پیدا میکند، بدن در وضعیتی قرار میگیرد که میکروبهای عامل ایجاد پوسیدگی دندان وارد کانالهای ریشه دندان میشوند و آن را عفونی میکنند. در نتیجه میکروارگانیسمها عروق و اعصاب را تحت تاثیر قرار میدهند و موجب نکروز دندان میشوند.
در مورد علت پوسیدگی های دندانی و راههای درمان آن در مقاله جلوگیری از پوسیدگی دندان بیشتر توضیح داده ایم که با مطالعه آن بیشتر با مقوله پوسیدگس آشنا می شوید
صدمه به دندان
عامل دیگری که در ایجاد نکروز تاثیر دارد، آسیب به دندان، صدمه یا تروما است. منظور از تروما، ضربههای ناگهانی و محکم به دندان است که باعث ایجاد شکستگی، ترک یا خرد شدن دندان میشود.
همچنین آسیب به دندان در پاره شدن رگهای خونی و از بین رفتن بافتهای عصبی تاثیر دارد. وقتی آسیبی به دندان وارد میشود، لازم است هر چه سریعتر نسبت به درمان اقدام کنیم. زیرا آسیب موجب قطع شدن جریان خون به عصب دندان میشود و دیگر مواد مغذی به پالپ دندان نمیرسد.
به دلیل اینکه ورزشکاران حرفهای هنگام انجام فعالیتهای ورزشی در معرض آسیب به دندان هستند، توصیه میکنیم حتما از گارد دندان استفاده کنند تا بتوانند از سلامت دندانهای خود محافظت کنند.
راههای پیشگیری از نکروز دندان چیست؟
یک شعار مهم در سلامت این است که ” پیشگیری بهتر از درمان است”. بنابراین وقتی با سلامت دهان و دندان و نکروز مواجه هستید هم بهتر است به فکر پیشگیری از ایجاد بیماری باشید. مهمترین اقدامات برای پیشگیری از نکروز یا مرگ دندان شامل موارد زیر است:
- روزانه دو مرتبه دندانهای خود را مسواک بزنید و حتما از نخ دندان استفاده کنید.
- مراجعه دورهای به دندانپزشک را جدی بگیرید. در صورتی که هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید، با معاینه و تشخیص به موقع میتوانید از گسترش پوسیدگی دندان و ایجاد نکروز جلوگیری کنید.
- نوشیدن آب فراوان بهخصوص بعد از هر وعده غذایی در کاهش احتمال پوسیدگی و آسیبهای دندانی موثر است.
- حتما هنگام انجام فعالیت ورزشی نظیر هاکی، فوتبال و … از محافظ دندان استفاده کنید.
- از رژیم غذایی سالم پیروی کنید. یعنی مصرف غذاهای قندی را محدود کنید تا احتمال ایجاد پوسیدگی دندانی کاهش پیدا کند.
شیوه تشخیص دندان نکروز شده چگونه است؟
وقتی نشانههای عفونت دندان آشکار باشد، دندانپزشک یکی از روشهای زیر را برای تشخیص نکروز دندان استفاده میکند.
- ضربه زدن به دندان
ضربه زدن به دندان با ابزارهای مخصوص باعث میشود دندانپزشک شرایط دندان را به راحتی بررسی کند. این اقدام سادهترین شیوه تشخیص است، اما ممکن است همراه با خطا باشد.
- اشعه ایکس
عکس گرفتن از دندان با اشعه ایکس یکی از مناسبترین شیوهها برای تشخیص نکروز و عفونت دندان است.
- تست اندو آیس
یکی دیگر از شیوههای تشخیص نکروز استفاده از تست اندو آیس است. در این شیوه یک اسپری سرد مخصوص روی تیپ Q دندان اسپری میشود. در صورتی که بعد از 5 تا 10 ثانیه دندان پاسخی به این آزمایش ندهد، احتمال وجود مشکل رد میشود. اما در صورتی که درد بیشتر از 10 ثانیه طول بکشد، احتمالا دندان دچار پاپلیت شده که ممکن است به مرگ دندان بینجامد.
- آزمایش گرم
برای انجام آزمایش گرم لازم است، منبع گرمی مانند آب داخل دهان بیمار و کنار دندان بماند تا میزان واکنش دندان به گرما ملاک تشخیص باشد.
- تست پالپ الکتریکی
تست پالپ الکتریکی یا EPT یکی دیگر از شیوههای بررسی بودن نکروز دندان است در این روش یک جریان الکتریکی تدریجی به پالپ ارسال میشود. افزایش تدریجی جریان الکتریکی و واکنش دندان معیار ارزیابی زنده بودن پالپ است.
شیوه درمان نکروز دندان چگونه است؟
با از بین رفتن پالپ دندان، دندانپزشک یکی از روشهای زیر را برای درمان انتخاب میکند.
- جراحی کانال ریشه
جراحی جراحی کانال ریشه یا اپیکواکتومی یکی از روشهای درمان نکروز است. در این روش پالپ دندان جدا میشود و ریشه پاکسازی میگردد. در نهایت کانال ریشه دندان با مواد مخصوصی پر میشود . بعد از گذشت چند هفته دندان ترمیم میشود و روکش روی آن قرار میگیرد.
- کشیدن دندان
در برخی از بیماران جراحی کانال ریشه یا پالپ دندان جوابگو نیست و دندانپزشک ناچار به کشیدن دندان میشود.
- ترمیم دندان
یکی دیگر از روشهای درمان نکروز پر کردن است. بدیهی است پرکردن حفرههای دندان از گسترش پوسیدگی جلوگیری میکند.
- حذف پالپ دندان
روش دیگر درمان نکروز، حذف پالپ است.البته زمانی پالپ حذف میشود که دیگر امکان بهبود پالپ وجود نداشته باشد. شیوه انجام این روش به این شکل است که سوراخ کوچکی روی دندان ایجاد میشود و پالپ به شکل دستی خارج میشود.
- جایگزین کردن دندان با ایمپلنت
در صورتی که دندانپزشک صلاح بداند و دندان نکروز شده را بکشد، میتواند از ایمپلنت برای جایگزین کردن آن استفاده کند.
عوارض نکروز دندان شامل چه مواردی است؟
با اینکه لزوما تمام بیماران درگیر عوارض نکروز در دندان نمیشوند، اما لازم است با عارضههای آن آشنا شوید.
- در برخی از افراد گسترش عفونت به ریشه دندان موجب ایجاد آبسه دردناک میشود.
- یکی دیگر از عوارض نکروز دندان، ایجاد عفونت در بافتهای نرم زیر زبان وگردن یا آنژین لودویگ میشود.
- عارضه دیگر نکروز در دندان گسترش عفونت در اطراف قفسه سینه یا مدیاستینیت است.
- استئومیلیت فک هم ازعارضههای نادر بعد از بروز نکروز پالپ است.
جمع بندی
نکروز یا مرگ دندان به دلیل از بین رفتن عصب ایجاد میشود و موجب احساس درد و ناراحتی نمیشود. در این مطلب سعی کردیم درمان مناسب دندانپزشکی در این وضعیت را برای شما توضیح دهیم. امیدواریم این اطلاعات راهنمای مناسبی برای شما باشد.
در صورتی که میخواهید در محیطی بهداشتی و امن و توسط دندانپزشکی حاذق و باتجربه کار کاشت ایمپلنت را انجام دهید، پیشنهاد ما مرکز ایمپلنت دکتر قادری است. در این مرکز از بهترین و پیشرفتهترین امکانات برای کاشت ریشه یا ایمپلنت استفاده میشود و رضایت صد درصدی بیماران جلب میشود.
برای تعیین وقت مشاوره و ویزیت رایگان فرم زیر را پرکنید و دکمه ارسال را بزنید ؛ همکاران ما در سریعترین زمان ممکن با شا تماس خواهند گرفت
برای یادگیری نکات بیشتر درمانی و بهداشتی محتوای پیج اینستاگرام دکتر قادری مشاهده نمایید .